Katapult
Het is een mooie foto. Voor zover tenminste een foto over geweld mooi kan zijn. Een rij jonge mannen, gewapend met katapulten, houden elkaar bij het shirtje vast. Als schaatsers in een marathon. De voorste houdt een gebogen plaat rechtop. Als een schild voor de hele groep. Zijn kop steekt wel boven de plaat uit. Zo gaan ze op de vijand af. Wie? Grote Goliath? Welnee, bange joodse jongens van een generatie die geen zin meer heeft in dit soort geweld. Maar waarom gaan ze dan? Dat is een verhaal apart. Ze hadden hoop, dat het niet tot gewelddadigheden zal komen zoals die zich nu afspelen tussen Palestijnen en Israël.
Israël kent, als het om de Palestijnen gaat, drie oplossingen. Alle Palestijnen eruit, richting Arabische landen. Maar dat aanvaardt de rest van de wereld niet. Jeruzalem een Joodse stad, erger kan het niet in een Moslem-wereld. Dat heeft Arafat goed ingeschat als hij zegt: 'We gaan voor Jeruzalem'. Dus Likoed weet dat het niet hoeft te proberen in een soort veegactie twee miljoen Palestijnen naar Jordanië te verjagen. Of zal Sharon ook nog bereid zijn tijdens de Amerikaanse verkiezingen de wereld in brand te zetten? Ook een kat in zogenaamde nood kan valse sprongen maken.
Een tweede oplossing is de eigen staat voor de Palestijnen: de autonomie. Maar Israël wil dan wel tenminste tien percent van de Westoever in blijvend eigendom. Daar blijven Joodse nederzettingen gevestigd. Het is de oplossing die zowel Barak als Peres bepleiten. Het was hun uiterste bod. Het mislukte omdat Barak ook Jeruzalem wilde. 'Dat had hij uit moeten stellen', zegt Peres. Wat de vroegere premier voor de Palestijnen in petto had was weinig beter. Want niemand weet wat Peres op de duur met Jeruzalem wil. Het zou kunnen dat hij hoopt op een mentaliteitsverandering in Israël, maar het ligt meer voor de hand dat van uitstel wel eens afstel zou kunnen komen. Over Jeruzalem durven in Israël hooguit enkele niet-politici zich uit te spreken. Wie de politiek in gaat brult voor nu en later: Jeruzalem is van ons.
Een verschil is wel dat Barak en Sharon in de Bezette Gebieden met militaire middelen orde op zaken willen stellen, terwijl Peres werkgelegenheid voor de Palestijnen wil scheppen. Hem staat een economische unie voor ogen van Israël, de verbrokkelde Palestijnse staat en Jordanië. Voor de Palestijnen van Gaza is dan een rol van gastarbeider weggelegd, want Peres is bezig met het creëren van een vrije economische zone op de rand van Gaza en Israël. De buitenlandse investeerders zijn er al. De Palestijnen hebben hun telefoonmaatschappij al aan zo'n investeerder verkocht. De fabrieken schieten de grond uit. Zo is er dan straks werk voor de hongerende en verpauperde Palestijnen. Ze hoeven er Israël niet meer voor in. De scheiding is dan een feit. Probleem opgelost. Wat er blijft is de agressie voor later.
Want wat blijft er op die manier over van een zelfstandige staat Palestina? Toch weinig meer dan de traditioneel Israëlische oplossing voor dit probleem: de Palestijnen horen in Jordanië, het Voormalig Mandaatgebied is voor ons. Als Likoed haar zin krijgt, zullen de Palestijnen over 20 à dertig jaar vanwege het mislukken van de autonomie vanzelf richting Jordanië verdwenen zijn. Israël houdt aan de transactie 'Oslo' een stevig bewaakte grens over. Peres biedt in dit opzicht geen alternatief. Wel is er het verschil dat Likoed en nu dus ook Barak (die zijn huid wil redden) met militaire middelen orde op zaken wil stellen in de Bezette Gebieden, terwijl Peres meer had willen pappen en nathouden. Misschien is dat voor Arafat prettiger. Misschien kan hij geen kant meer op. Voor de sociaal-democraten in Europa is dat een reden om te zeggen dat het allemaal anders zou gaan als niet Likoed maar Arbeid in Israël aan de macht was.
'Vind je het gek dat wij ons doodvechten?!' zeggen Ahmed en Jessed in een emailtje naar de buitenwereld. Straks word de stroom ook nog afgesloten. Vraag het maar aan de bewoners van die Palestijnse plaatsen die al weer vijf weken curfew hebben en geen water.
PIETJE VAN KIMSWERD.