Nederzettingen? Net octopussen!
Sonja van Wier, 22 januari 2005
Het is weinig bekend, maar om Palestijnse dorpen in Israel worden steeds meer nieuwe nederzettingen gebouwd, die bevolkt worden door "joodse" immigranten. Voor hen worden tegen lage prijzen mooie nieuwe huizen gebouwd. De Arabische dorpen worden ingekapseld, grond van Palestijnen wordt op slinkse wijze onteigend. Ook krijgen de Palestijnse dorpen ternauwernood voorzieningen. Er worden nauwelijks nog bouwvergunningen. afgegeven. Voor wie dacht dat alleen op de Westelijke Jordaanoever of in de Strook van Gaza kolonisten zitten, is onderstaand artikel dat over het noorden van "Israel zelf " gaat.
Een gesprek met Trees Kosterman en haar man Ali Zbidal. Met hun twee dochters hebben zij lang in Nederland gewoond (Ali was vluchteling), maar uiteindelijk zijn ze toch naar zijn geboortestreek, het noorden van het huidige Israel teruggegaan.Zoals een octopus met zijn tentakels vissen vangt, zo omstrengelen in Israel nieuwe nederzettingen oude Arabische dorpen. In het noorden van dat "Israel binnen de Groene Lijn", dat zij Galilea noemen, omknellen 31 nederzettingen en 16000 kolonisten, bestuurd door de Israelische regionale raad Nizgan, het oude Palestijnse dorp Saknin. Van de 50.000 inwoners is de helft al ingelijfd bij Nizgan. De overige 25.000 kunnen geen kant meer op. Er komen geen bouwvergunningen af. Er komt geen nieuwe industrie. De bewoners gaan naar Haifa of Akko om werk.
De Nederlandse Trees Zbidal Kosterman woont er. Zij en haar man Ali, die Palestijns Israelier is en hun twee prachtige dochters wonen er op een stuk land dat van Ali's vader geërfd is. Zes broers hebben dat traditiegetrouw verdeeld. Maar ze mochten er van de Israelische autoriteiten geen huis op bouwen. Maar zonder huis kun je niet wonen, dus hebben ze - zoals menig Palestijn - het er maar zonder vergunning neergezet. Nu krijgen ze ieder jaar een boete omdat ze niet hebben voldaan aan de eis tot afbraak van hun woning. Het gevaar van afbraak is daarmee niet geweken. Mochten de bulldozers komen, dan krijgen ze ook daarvan nog de kosten opgelegd. " En dat op onze eigen grond", zegt Trees Kosterman, "de grond waar de voorouders van Ali en zijn vijf broers eeuwenlang woonden".
Ali Zbidal, die lang als vluchteling in Nederland is geweest, is vertaler en leidt mensen rond. Zijn studie filosofie, heeft hij niet af kunnen maken ten gevolge van zijn contraversiele politieke opvattingen. Zes jaar gevangenschap en huisarrest. In die tijd leerde Trees, op vakantie in Israel, hem kennen. Jarenlang hebben ze in Nederland gewoond. Tien jaar geleden zijn ze teruggegaan. Sindsdien doet Trees de administratie en fondsenwerving van Al Zahraa, een Arabische vrouwenorganisatie. Was ze in Nederland verpleegster, en ging ze er later in de vakanties nog wel eens heen om bij te verdienen, nu doet ze hier ontwikkelingswerk. Palestijnse vrouwen hebben dubbel te lijden onder discriminatie want het eten koken en schoonhouden van het huis gaat door, de werkloosheid van de mannelijke bevolking ten spijt. Of moeder de gevolgen ervan en andere agressie maar opvangt.
Hoe is de sfeer in de Palestijnse dorpen? " Nederland veertig jaar terug", zegt Trees. Ze vertelt dat ze vroeger naar de dorpen toe ging om met de vrouwen over zelf-organisatie te overleggen. Nu komen steeds weer nieuwe groepen vrouwen voor een cursus naar Sakhnin toe. Het gaat vooral om de vuistregels van goede organisatie. " Willen vrouwen verbeteringen bereiken, dan is macht nodig". Met welke problemen krijgt ze hier te maken? Een voorbeeld uit de praktijk graag! Wanneer vrouwen door hun man worden mishandeld, dan gaan ze naar hun moeder en haar familie toe. Die zeggen: "Goh meid, wat erg. Maar ga maar mooi weer naar je man terug en doe goed je best, misschien gaat het dan beter". Mooi niet dus, de mishandeling gaat dan zeker door. Trees vindt dat moeders hun kind in nood niet mogen terugsturen. Nu is er in Sakhnin ook een vrouwenhuis gekomen, met financiele steun uit Nederland . Het was bitter nodig. De Arabische vrouwen die voor het eerst van de Nederlandse Blijf-van-mijn-Lijf-Huizen hoorden, waren stomverbaasd: " Mishandelen de mannen in Europa hun vrouwen ook?!
Trees Kosterman voelt zich in haar Arabische omgeving gewaardeerd. Bovendien nuttig. De vrouwen begrijpen best wel waar ze voor staat. De leegte die ze hier opvullen kan, geeft haar het gevoel van ruimte. Als ze vroeger geweten had wat hier aan de hand is, was ze nooit gekomen, zegt ze, maar nu ze hier tien jaar is, wil ze niet meer weg. Het alternatief ' in Nederland op een flat' lokt haar niet. Hun dochters spreken vier talen: Arabisch, Hebreeuws, Engels en Nederlands. De oudste gaat politicologie studeren