Max vd Berg:
"Geen militair schoothondje van de VS"
Politiek Forum PvdA zegt nee tegen JSF
Zaterdag 9 maart
Beknopt verslag van Jan Schaake
De heer Kemel gaf de aftrap: er was geen enkele militaire reden om nu al te besluiten om te investeren in de JSF als opvolger van de F16, enkel industriële. En dat was de omgekeerde wereld: niet de krijgsmacht maakt uit wat er geproduceerd wordt, maar de industrie zou nu bepalen wat de krijgsmacht laat vliegen. De inleider sloot zijn pleidooi, waarbij hij de nodige vraagtekens zette bij de veelgehoorde voordelen voor de industrie: bij twijfel niet doen.
Bart Tromp liet vervolgens weten dat de Tweede Kamerfractie op dit punt onafhankelijk van het kabinetsstandpunt moest overwegen; het regeerakkoord had er immers niets over geregeld. Hij benadrukte de financiële risico's die aan het besluit vastzaten en het feit dat de verwachte arbeidsplaatsen op geen enkele zekerheid gebaseerd waren. Merkvaardig vond hij het, dat dit kabinet zich na de Betuwelijn voor de tweede keer op sleeptouw liet nemen door een lobby vanuit een kleine groep samenwerkende bedrijven dat geld wil hebben voor een project dat naar hun zeggen rendabel is maar dat geen enkele bank in wil voorfinanciëren.
Vijf mensen uit het Forum voerden het woord:
- het kan niet zo zijn dat er miljarden in een militair samenwerkingsverband met de VS worden gestopt, terwijl de Europese defensieplannen het vooralsnog moeten doen met mooie woorden;
- we kunnen veel beter investeren in de ontwikkeling van Europese defensie-technologie dan dat we een graantje mee proberen te pikken van de VS-technologie;
- het is (bovendien) onzinnig om te denken dat je Amerikaanse kennis in handen krijgt; zelfs in civiele projecten delen Amerikanen hun kennis niet, dus laat staan in militaire projecten;
- het is niet uit te leggen aan de achterban, zo bleek tijdens de gemeenteraadscampagne, dat de PvdA zich in zo'n ongewis avontuur zou laten meesleuren;
- wat blijft er over van de stoere taal van de fractie als puntje bij paaltje komt op 2 april?
Max van den Berg onderstreepte vervolgens alle pleidooien om Europees te investeren en voegde daaraan toe dat Nederland eens moest ophouden altijd weer het militaire schoothondje van de VS te willen zijn. Als de Eurofighter goed genoeg is voor Groot-Brittannië, dan is ie toch ook goed genoeg voor ons.
Frans Timmermans, fractiewoordvoerder JSF, herhaalde zijn twijfels over het project en liet weten dat de antwoorden op de vragen naar aanleiding van de brief van het kabinet de twijfels eerder lieten toe- dan afnemen.
Het presidium trachtte na 20 minuten de discussie samen te vatten in de twee one-liners: 'bij twijfel niet doen' en 'twijfels nemen eerder toe dan af'. Gemor uit de zaal maakte duidelijk dat men dat te vaag vond. 'niet doen, want er zijn te veel twijfels' was het volgende voorstel van het presidium.
Ook dat werd door de PvdA-achterban in het Forum niet geaccepteerd: men wilde een duidelijke uitspraak. Uiteindelijk gingen de stemkaarten massaal omhoog bij de formulering 'niet doen'. Unamiem!
Cartoons: ©2002 Wietske Jonker-Ter Veld