MENU dDH HOME

NIPO opninie-onderzoek naar kernwapens
Nederlander wijst kernwapenbeleid NAVO af

P E R S B E R I C H T

21 oktober 1998

Momenteel wordt in de Verenigde Naties het kernwapenbeleid van de kernwapenstaten ter discussie gesteld, daaronder valt ook het NAVO-kernwapenbeleid. De Nederlandse regering is van mening dat het NAVO kernwapenbeleid niet kan worden losgelaten, de Nederlandse bevolking denkt daar anders over blijkens een NIPO opinie-onderzoek.

Uit het onderzoek blijkt ook dat het Nederlandse lidmaatschap van de NAVO niet ter discussie staat:

Opvallend is dat de zorg en mening over kernwapens - die weinig veranderd is sinds de jaren tachtig - amper aanleiding geven tot een publiek en politiek debat over kernwapens. De Werkgroep Eurobom en de NVMP willen via dit onderzoek stimuleren dat in het debat over de NAVO-uitbreiding de nieuwe NAVO-strategie meer aandacht gegeven wordt aan het kernwapenvrij maken van Europa en de wereld.

Zorg over kernwapens

In 1995 was 90% van de Nederlander gekant tegen de Franse kernproeven, nu is 62% bezorgd (slechts 11% niet bezorgd) over het feit dat India en Pakistan kernwapens hebben, alhoewel in september nog slechts 57% op de hoogte was van de kernwapenproeven van India en Pakistan. De zorg verschilt amper naar leeftijd, geslacht, kerkgenootschap en politieke voorkeur.

Kernwapens militair niet nodig

Nog slechts 12% is van mening dat kernwapens "noodzakelijk zijn voor militaire verdediging" en dat daarom "een wereld zonder kernwapens ondenkbaar is", 62% is het oneens met die stelling. De militaire noodzaak van kernwapens is in de ogen van de publieke opinie vrijwel verdwenen. In 1982 vond 43% "militaire verdediging zonder kernwapens in de huidige situatie onmogelijk", in 1988 was dat 41% en in oktober 1990 34%. Dat van de achterban van Groen Links niemand kernwapens militair gezien noodzakelijk acht is minder opvallend dan dat slechts 16% van de VVD-achterban ze wel noodzakelijk acht, terwijl 57% van de VVD ers een wereld zonder kernwapens denkbaar acht.

Europa kernwapenvrij

Op de vraag "vindt U dat Europa of delen daarvan kernwapenvrij moeten worden?" zegt 65% ja, 16% neen, en heeft 19% geen oordeel. De achterbannen van de paarse partijen vinden dat in vrijwel gelijke mate: VVD 59%, PvdA 73%, D'66 74%. De achterban van het CDA is hier wat minder zeker: 30% heeft geen oordeel en 45% ondersteunt een kernwapenvrij Europa. Vrijwel iedereen (79%) die een kernwapenvrij Europa ondersteunt, wil dat "heel Europa, dus ook Rusland" kernwapenvrij wordt, 21% vindt dat een of meer kernwapenstaten hun kernwapens nog mogen houden en dat de rest kernwapenvrij moet worden. Een ruime meerderheid in de publieke opinie is dus voor het kernwapenvrij maken van de Europese landen zonder kernwapens. In het debat over de uitbreiding van de NAVO heeft dat nog maar weinig aandacht gekregen.

NAVO en Nederland kernwapenvrij

Een stap op weg naar een kernwapenvrij Europa is de NAVO en Nederland kernwapenvrij te maken. Voor het verwijderen van de kernwapens uit wapenarsenaal van de NAVO is 46%, 31% is ertegen en 23% heeft geen mening. De laatste kernwapentaak van Nederland afstoten wil 43%, 30% is ertegen en 27% heeft geen mening. Bij deze vragen komt dezelfde verdeeldheid in de publieke opinie als in de jaren tachtig weer boven. In 1985 bijvoorbeeld wilde 23% de toenmalige zes kernwapentaken van Nederland afstoten, 14% een deel afstoten, 33% met de NAVO gaan praten over afstoten en wilde 23% de taken handhaven. Ook de verdeeldheid in de politieke achterbannen komt bij deze vragen weer naar boven: PvdA en D'66 in meerderheid voor, VVD in meerderheid tegen en CDA met veel onzekerheid.

NAVO lidmaatschap

Het NAVO-lidmaatschap staat niet ter discussie, 81% van de Nederlanders wil dit handhaven, slechts 3% kiest voor opzeggen. Deze wens tot uittreden is minder groot dan in het verleden, in 1990 wenste nog 11% dat Nederland uit de NAVO zou treden.

Min of meer opvallend is dat het merendeel (80%) van de mensen die van mening zijn dat kernwapens uit de NAVO moeten en dat Nederland zijn kernwapentaak moet afstoten wel vindt dat Nederland lid moet blijven van de NAVO .

Voor nadere informatie:

Karel Koster, Werkgroep Eurobom, 030 - 271 4376 E-mail: K.Koster@inter.nl.net

Hans van Iterson, NVMP-gezondheidszorg en vredesvraagstukken, 030 -272 2940


menu | dDH