Vredesduif met olijftak in snavel.

Anarchistisch vredesmanifest

28-7-2022 De Federatie van Italiaanse Anarchisten heeft in juni een verklaring opgesteld over de oorlog in de Oekraïne: Naar een nieuw anarchistisch manifest tegen de oorlog. Hierin wordt opgeroepen tot verzet tegen de staat en het leger. Meevechten betekent partij kiezen voor de NATO of de pro-Russische tegenhanger OTSC, die allebei autoritair zijn. Antimilitarisme van onderop is het enige antwoord.

 

Voor een nieuw anarchistisch manifest tegen de oorlog

 

In deze maanden, waarin de tragedie van de oorlog steeds meer onder de internationale aandacht wordt gebracht door de crisis in Oekraïne, is het thema van anarchistisch anti-militarisme dwingender dan ooit. We zien hoe al vóór de Russische invasie van Oekraïne sommige individuen en groepen, die zichzelf anti-autoritair, libertair of anarchistisch noemden, heftige kritiek op ons traditionele anti-militarisme hebben geuit. We hebben in de afgelopen maanden over deze sttellingnamen zorgvuldig nagedacht en we zijn van mening dat we vandaag ons standpunt moeten verduidelijken.

 

Onze gedachten gaan in de eerste plaats uit naar onze kameraden die, meer dan een eeuw geleden, vóór de tragedie van de Eerste Wereldoorlog, de noodzaak voelden van een vaststelling: "Aan alle soldaten van alle landen die geloven dat ze vechten voor gerechtigheid en vrijheid, moeten wij verklaren dat hun heldhaftigheid en hun moed slechts zal leiden tot het in stand houden van haat, tirannie en ellende" (Internationaal Anarchistisch Manifest tegen de Oorlog, 1915). Net als Goldman, Berkman, Malatesta, Schapiro en de anderen geloven wij in de noodzaak dat de internationalistische en solidaire stem van het anarchisme, samen met zijn principes van universele zuster- en broederschap, terugkeert om tot iedereen te spreken, zelfs meer in een wereld die steeds gefragmenteerd door nationale, etnische en identiteitshaat.

 

Oorlog staat aan de oorsprong van de huidige sociale orde, die is gebaseerd op overheersing, uitbuiting en onderdrukking. Dit is een belangrijk punt voor de FAI, zoals het wordt gepresenteerd in het Anarchistische Programma dat het theoretische uitgangspunt van onze Federatie is: "zonder te begrijpen welke voordelener voor iedereen zouden voortkomen uit samenwerking en uit solidariteit heeft een deel van de mensheid, dat omdat ze in elke andere persoon een concurrent of een vijand ziet, geprobeerd zich de grootst mogelijke hoeveelheid rijkdom te bemachtigen ten koste van de ander. In zo'n strijd zal de sterkste of de meest fortuinlijke, uiteindelijk overwinnen en op verschillende manieren de overwonnenen onderdrukken en overheersen".

 

Juist daarom handhaven we ons standpunt van afwijzing van alle oorlogen en van steun aan het idee van revolutionair defaitisme. Met defaitisme bedoelen we een revolutionair standpunt tegenover tie de oorlog, wat inhoudt dat je moet vechten voor de nederlaag van de regering en de heersende klassen van je eigen land, vanuit je overtuiging dat oorlogen worden gevochten voor de belangen en privileges van de onderdrukkers en uitbuiters. Aan het begin van de twintigste eeuw, en vooral tijdens de Eerste Wereldoorlog, pasten sommige Europese regeringen de beschuldiging van "defaitisme" toe om elke vorm van afwijkende mening, van verzet tegen oorlog, van politiek protest en van arbeidersstrijd te onderdrukken, omdat die die de nationale eenheid tegen de vijand zou breken. Daarom accepteert defaitisme niet het uitstel van de sociale strijd, die door regeringen in tijden van oorlog worden opgelegd door middel van censuur, repressie en krijgswetten. Integendeel, de strijd tegen de regering in oorlogstijd gaat door, zowel door de oorlog te saboteren als door sociale strijd aan te moedigen. Dit defaitisme krijgt zijn plaats in een internationalistisch en revolutionair perspectief met in het vizier de nederlaag van het imperialisme van "onze" landen. En een grondslagen daarvan is: weiger een belligerente partij te steunen in oorlogen tussen staten en/of imperiale blokken.

 

Tegenwoordig worden er tientallen oorlogen uitgevochten, met hun lasten aan doden, vernielingen, verkrachtingen, plunderingen en massale ontheemdlingen. In de afgelopen vijftien jaar heeft de crisis van het op globalisering gebaseerde hegemoniesysteem geleid tot een wereldwijde trend naar autoritarisme en militarisering. Globalisering als een vorm van wereldheerschappij heeft lange tijd gezorgd voor een bevoorrechte rol in de exploitatie van de hulpbronnen van de planeet voor het Anglo-Amerikaanse imperialisme, met de steun van de bevoorrechte klassen van verschillende landen. De toetreding van Rusland en China tot het Internationaal Monetair Fonds en de Wereldhandelsorganisatie hebben aangetoond dat deze elkaar tegengestelde machtsvormen ondanks verschillende hiërarchieën de verdeling van de samenleving in klassen niet ter discussie stellen.

 

Op het FAI-congres dat in juni 2022 in Empoli plaatsvond, hebben we een samenvatting gemaakt van publicaties over de oorlog in Oekraïne, waarvan we een deel citeren: "In de afgelopen tien jaar hebben de intensivering van spanningen tussen staten, de oorlogen in de handel en de financiën, de min of meer voortschrijdende isolatie van markten in, de uitbreiding van conflicten tussen wereldwijde en regionale machten in verschillende regio's van de wereld - die deels door marionetten, maar in toenemende mate in directe vorm plaatsvinden-, tot een heel ander scenario geleid.. Het kapitalistische model, dat in de vorige eeuw door de Amerikaanse hegemonie werd opgelegd, is nog steeds de horizon waarbinnen twisten tussen staten plaatsvinden, maar de wereld wordt niet langer gedomineerd door één enkele supermacht. De VS hebben de oorlogen in Afghanistan, Irak en Syrië verloren en vergeleken met een paar decennia geleden is hun invloed in Midden- en Zuid-Amerika, die ze vroeger als hun achtertuin beschouwden, aanzienlijk afgenomen Het AUKUS-verdrag tussen het Verenigd Koninkrijk, de VS en Australië dat met een afzonderlijk bondgenootschap de strategie van deze staten naar de Stille Oceaan heeft geheroriënteerd, leek de aanwezigheid van de VS in Europa en de samenhang, zo niet het bestaan, van de NAVO ter discussie te stellen. De Russische invasie van Oekraïne draagt dus voor een deel bij aan een proces van herdefiniëring van het mondiale machtsevenwicht.

 

De crisis van deze mondiale hegemonie is nauw verbonden met de crisis van stelsels van regeringen met sociale samenhang. Met het wegvallen van sociale garanties en het verzwakken van consensusmechanismen en met de opkomst In veel landen van bewegingen die in verschillende vormen en manifestaties de regeringen en de akkoorden met de heersende klassen ter discussie stellen, wordt het gebruik van geweld immers het belangrijkste instrument van de staat om zijn macht en sociale orde in stand te houden. Om die reden hebben we de afgelopen jaren de toenemende rol van het leger in samenlevingen besproken. De opstand in Wit-Rusland in 2020 en de opstand in Kazachstan in januari 2022 hebben een ernstige consensuscrisis aangetoond binnen het door Rusland geleide systeem. Met het Euraziatische verdrag OTSC in handen heeft het leger een sleutelrol op zich genomen. De Russische militaire interventie in Kazachstan om volksopstanden in bloed te smoren was hiervan een tragische demonstratie; zij maakte de weg vrij voor de invasie van Oekraïne in februari. Ook in de VS hebben de anti-politierellen tegen racistisch geweld in 2020 de leiders van de strijdkrachten begin 2021 ertoe gebracht om in een klimaat voorafgaand aan een burgeroorlog zelf steun te verlenen aan de installatie van Biden als president, om te voorkomen dat het gewelddadige suprematisme van Trump de consensuscrisis onherstelbaar zou verergeren.

 

Het antwoord op dit soort crises is de verhoging van de militaire uitgaven en de versterking van de rol van de krijgsmacht bij politieke beslissingen. Nu de mechanismen van economische en politieke regulering, die de hiërarchie tussen machten en winststromen naar de imperialistische metropolen tot stand hebben gebracht, zijn opgeblazen, hebben de heersende klassen een oorlog nodig om de oude overheersing te herstellen of om nieuwe vast te leggen.. In de context van deze nieuwe wereldwijde wanorde neemt het gebruik van oorlog en militaire missies toe, ongeacht hoe de regeringen ze ook in hun propaganda definiëren.

 

Van Oekraïne tot Jemen, van de Sahellanden tot Myanmar, van Afghanistan tot de Tigris en elders, door alle regio's waar genociden zoals op de Koerdische en op inheemse en Afro-afstammelingen aan de gang zijn, bevinden wij ons allemaal potentieel onder de bommen en onder de dreiging van vernietiging, repressie en autoritaire omwentelingen. We weten heel goed dat de draaideur tussen zogenaamde democratieën en de zogenaamde autocratieën heel snel beweegt, en dat een staat van oorlog snel de ruimte vermindert voor degenen die voor sociale verandering willen agiteren. We betuigen altijd onze menselijke solidariteit aan degenen die lijden en hun leven riskeren in moeilijke situaties, zelfs als ze ideeën en handelwijzen hebben die ver verwijderd zijn van de ideeën die wij naar voren brengen.

 

Maar het sociaal anarchisme breekt met de huidige imperialistische, kapitalistische, nationalistische en autoritaire logica en verwerpt de verdeeldheid die door grenzen wordt opgelegd. En met de opvatting van territoriale integriteit of territoriale "verdediging" van een staat of een entiteit die ernaar streeft zoiets als een staat te zijn. Omdat samen met het principe van territoriale soevereiniteit, deze befinselen onvermijdelijk leiden tot het bevorderen van nationalistische of micro-nationalistische perspectieven . Wat het woord 'natie' ook wil betekenen, het verbergt de scheiding tussen uitbuiters en uitgebuitenen, tussen onderdrukkers en onderdrukten.

 

We herhalen onze onherroepelijke en ondubbelzinnige veroordeling van het regime van Poetin en van zijn criminele inval in de Oekraïne, en ook zijn meedogenloze onderdrukking van dissidenten in eigen land. Maar we veroordelen ook de criminele rol van alle regeringen die het vuur aanwakkeren van deze en andere conflicten door wapens te leveren en met deze leveringen vaak geld verdienen. Wij zijn op een meer besliste manier tegen de NAVO, omdat die al jarenlang probeert de militarisering van het sociale leven en de verhoging van de militaire uitgaven aan de lidstaten op te leggen, en omdat die dankzij Poetin na het roemloze einde van hun agressie in Afghanistan nieuwe kracht heeft gekregen. Op dezelfde manier wijzen wij we het verhaal van een oorlog tussen vrijheid en dictatuur naar de prukkenmand. Vanuit deze visie is Zelensky's Oekraïne echt een klein Rusland, met een autoritaire regering van een kring van oligarchen die het land plunderen en repressief optreden tegen alle vormen van protest en tegen minderheden die door de oorlog een moeilijker bestaan hebben gekregen. Om aan de macht te blijven, maakt Zelensky nu schuldenen verkoopt hij zijn land aan de VS, het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie in ruil voor hun militaire steun. Toch is de penetratie van westerse belangen in Oekraïne bepaald niet alleen te wijten aan de Russische invasie van 24 februari: multinationale agrovoedingsbedrijven, veelal uit de Verenigde Staten en één uit Rusland, controleren sinds meer dan tien jaar een deel van de "graanschuur" van Europa en zijn belangrijkste commerciële haven in Odessa.

 

De gevolgen van deze oorlog zijn dramatisch voor beide kanten van het front. Ze zijn ook rampzalig voor de rest van Europa, met de stijging van de prijzen als gevolg van speculatie, de toenemende militarisering en herbewapening, de verslechtering van de levensomstandigheden van miljoenen proletariërs en de angst en het geweld, die gevaarlijke instrumenten voor autoritaire regeringen dreigen te worden . Deze situatie vond je opnieuw in in Europa, maar kenmerkt in feite de meeste regio's van de wereld, parallel aan de verwoesting van het milieu die wordt bevorderd door de logica van de winst, de markten en de staten die het leven van de planeet waarop we leven bedreigt.

 

De eerste inzet van degenen die tegen de oorlog zijn, is de opbouw en verspreiding van acties voor wederzijdse hulp, zoals netwerken van solidariteit van onderop, om te voorzien in de onmiddellijke behoeften van de mensen die het meest lijden onder de gevolgen van het conflict, namelijk voedsel of medische hulp. Er is ook behoefte aan ondersteunende netwerken voor degenen die met stakingen, sabotage en desertie bezig zijn, zoals transnationale netwerken voor degenen die zich verbergen of vluchten van of over beide zijden van het front. Wij verwerpen en strijden voor afbraak van de patriarchale en dominante modellen die door het militarisme worden gedcteerd en eindeloos worden herhaald door de oorlogspropaganda van de officiële media en ook op sociale media, waar altijd dezelfde beelden van de mannelijke, robuuste en jeugdige vechter.

 

Van verschillende kanten suggereert men dat je pas partij kiest door daadwerkelijk stelling te nemen voor een van de regeringen die in deze oorlog tegenover elkaar staan, alsof het onvermijdelijk is partij te kiezen voor de een of de ander.

 

Enkele fossielen van het Marxisme menen dat je zwakkere imperialisten kunt helpen om de dominante dreiging tegen te gaan dat zij identificeren met "het Westen". Maar de strategie om met imperialistische machten te spelen om hun tegenstellingen aan te scherpen, zoals een alliantie tussen arbeidersbewegingen en nationalistische krachten die karakteristiek was voor het stalinisme tussen de twee wereldoorlogen en daarna, heeft ertoe geleid dat elk revolutionair perspectief werd vernietigd en elke - marginale -autonome actie van de uitgebuite en onderdrukte klassen werd .buitengesloten.

 

Andere interpretaties volgen verschillende benaderingen, waarbij het Russische imperialisme wordt beoordeeld als een gevaar voor heel Europa en daarbuiten, en in deze interpretaties bevinden zich ook argumenten van libertaire oriëntatie. Wij trekken de dreiging die uitgaat van het Russische autoritarisme en militarisme niet in twijfel, maar we geloven niet dat juist door de militaire nederlaag van Rusland in Oekraïne een autoritaire wending in West-Europa zal worden vermeden. De autoritaire maatschappelijke processen die in Rusland en in de OTSC-landen kennelijk dominant zijn, zijn sinds jaren ook in de Europese Unie in opkomst en de oorlog geeft ze nu een verdere versnelling. Bovendien is de "democratie" gebaseerd op een situatie van bevoorrechting. De visie die de Europese Unie presenteert als een baken van individualiserende democratie en daartegenover Rusland, China en hun satellieten identificeert als de erfgenamen van totalitarisme in combinatie met wild kapitalisme, doet het voorkomen als de kwintessens van een westernisme dat niet van ons is.

 

Dit zijn onze standpunten: bevestiging van ons antimilitarisme in een internationalistisch en revolutionair perspectief dat concreet geworteld moet zijn in sociale strijd en netwerken van solidariteit, om ons collectieve en libertaire uitwegen te verschaffen om uit de maalstroom van de oorlog te komen, waarin staten en het wereldkapitalisme ons werpen. Dit is onze bijdrage aan het internationale debat tegen de oorlog.. Wij vinden dat één ding vooral duidelijk moet zijn: met of zonder wapens, om effectief te zijn, moet elke strijd van onderaf worden gevoerd en georganiseerd, buiten de apparaten van staten, regeringen en vooral buiten de strijdkrachten om.

 

Zelfs de oorlogvoerende of mede-oorlogvoerende regeringen zijn zich ervan bewust dat de oorlog slachtingen en verwoestingen zal inhouden in de direct getroffen gebieden, maar ook ellende, werkloosheid en honger in de rest van de wereld, zelfs in Europa, zelfs in de Verenigde Staten. Regeringen zijn zich ervan bewust dat de omstandigheden rijp worden voor een ongekende sociale crisis, en daarom laten ze de fanfares van militarisme en nationalisme spelen om de solidariteit van de uitgebuite en onderdrukte klassen te voorkomen.

 

Aangezien de regeringen de oorlogen bevorderen en daarvan voordeel behalen, moeten we voor een einde aan de oorlog de regeringenvrees aanjagen, omdat de enige grens aan de grillen van elke regering de angst is die volksbewegingen haar kunnen inboezemen. Verzet tegen de oorlog maakt deel uit van onze dagelijkse inzet, om te beginnen met de aanklacht en boycot van de producties van de dood, met het kritiseren en ontmaskeren van militaristische retoriek, waarbij we beginnen met dej militaristische opvoeding en taal op alle niveaus. We moeten ons verzetten tegen alle oorlogen en alle legers die een intersectionele strategie hanteren die de verbanden identificeert tussen militarisme en andere vormen van onderdrukking zoals patriarchaat, racisme, kapitalisme en alle soorten chauvinisme en zowel door collectieve acties als door persoonlijke relaties zich daartegen keert. .

 

Alleen de actie van de uitgebuite klassen kan de oorlog stoppen door oorlogsproducties te boycotten, door te weigeren wapens en alle instrumenten van de dood te bouwen, te verhandelen en te vervoeren, door deel te nemen aan de oppositiebewegingen tegen militaire fabrieken en bases, en door stakingen op de nationale en internationaal niveau tegen oorlog en de oorlogseconomie. De anarchistische beweging neemt op verschillende manieren deel aan deze strijd, door afhankelijk van de omstandigheden militaristische en nationalistische ideologieën te bekritiseren, basisverenigingen en netwerken van onderaf op te bouwen, directe actie uit te voeren, alle vormen van weigering, desertie en protest tegen de bloedbaden te ondersteunen die door het kapitalisme en de staten worden gepropageerd.

 

We zijn meer dan ooit overtuigd van de geldigheid van het anarchistische principe dat de middelen in overeenstemming moeten zijn met de doelen. Er zijn geen goede oorlogen of rechtvaardige oorlogen, en in tijden van groeiende nationalistische en soevereinistische waanzin geloven we dat we op geen enkele manier de kant van regeringen mogen kiezen of deelnemen aan oorlogen tussen staten en imperiale blokken. Mensen mogen nooit sterven of doden voor territoriale soevereiniteit. Alle oorlogen zijn misdadig en legers (inclusief hun hulpkorpsen) zijn allemaal instrumenten van uitbuiting, van het patriarchaat en van de min of meer "legitieme" staatsoverheersing over gebieden en over de lichamen van individuen. We erkennen geen van deze territoriale legitimiteiten en we zijn niet bereid om voor een daarvan te vechten.

 

Deze geschiedenis laat zien dat de oorlogen traditioneel worden uitgevochten om de actie van de uitgebuite klassen voor hun eigen emancipatie te uit te bannen, en daarom is het van het grootste belang dat het anarchisme zich nu mobiliseert tegen de oorlog, buiten en tegen alle militaire instellingen om. Onze kracht ligt in de eerste plaats in de circulatie van ideeën en in de verdediging van ruimtes voor de productie en circulatie van kritisch denken, het bevorderen van de eenwording van pacifistische en antimilitaristische bewegingen in een gemeenschappelijke strijd tegen de regeringen. Het vermogen van de anarchistische beweging om coherent te zijn in de strijd tegen oorlog is de manier om libertaire handelwijzen, organisatie en idealen te activeren binnen de uitgebuite en onderdrukte klassen die als eersten de gevolgen van oorlogen ondervinden. Op deze basis zal een nieuwe inzet mogelijk zijn om een andere oplossing voor de crisis te bieden, namelijk uitzien naar de opbouw van een libertaire samenleving.

 

Italiaanse Anarchistische Federatie - FAI

Bron: FAI