8-4-2017 In december berichtten wij over de Zuid-Koreaanse dienstweigeraar Seungchul Shin (Leo), die in Nederland asiel zoekt. Dat is hem inmiddels geweigerd. Hij is daartegen in beroep gegaan en de rechtbank te Middelburg zal zich op 12 april om 11.35 uur in een openbare zitting over zijn zaak buigen.
Seungchul Shin en zijn advocaat zijn in beroep gegaan tegen de beschikking van de IND, die niet overtuigd is van zijn gewetensbezwaren aangaande weigering van militaire dienst in Zuid-Korea. Het is een unieke asielzaak in Nederland, voor zover nagegaan kan worden.
Mocht de rechtszaak negatief voor Seungchul Shin uitvallen, wacht hem een gevangenisstraf van drie jaar in Zuid-Korea. Het land kent geen alternatieve dienstplicht, bij weigering volgt de gang naar de gevangenis.
Seungchul Shin legt zich daar niet bij neer en hoopt alsnog op asiel in Nederland.
Achtergrondinformatie:
Seungchul Shin voert eenmansactie tegen militarisering
De Zuid-Koreaan Seungchul Shin (Seoel, 1993) heeft in oktober 2016 asiel aangevraagd in Nederland, een zaak die deze maanden onder de rechter is. De aanvraag stoelt op de in zijn ogen onmenswaardige militarisering in Zuid-Korea. Hij weigert daarom op principiële grond zijn dienstplicht te vervullen - een zelden vertoonde stap in Zuid-Korea met grote gevolgen voor Seungchul Shin: in zijn moederland wacht een veroordeling wegens dienstweigering.
Het leger in Zuid-Korea telt ruim 600.000 militairen en staat daarmee in de top 10 in de wereld. Honderdduizenden jonge Koreanen worden jaarlijks opgeroepen hun dienstplicht te vervullen (21 maanden). Wie weigert heeft twee alternatieven: een gevangenisstraf van één tot drie jaar, of een vlucht naar het buitenland. De mogelijkheid vervangende dienstplicht te vervullen bestaat niet.
Legergeweld tegen eigen bevolking bij ontruiming
In januari 2009 was Seungchul Shin getuige van een optreden van leger en politie bij het schoonvegen van een wijk in de hoofdstad, vlakbij zijn huis. De bewoning zou illegaal zijn. Het optreden kreeg landelijk aandacht in de media, wat Seungchul Shin nieuwsgierig maakte naar de rellen op straat, die gepaard gingen met brandstichting en knokpartijen. Het maakte op hem een onuitwisbare indruk: er vielen bij de gevechten zes doden, vijf burgers en één agent van de militaire politie. Veel vaker zijn door militair optreden zwaar gewonden te betreuren onder de bevolking, en bij diverse optredens van de militaire politie zijn de laatste vijf jaar bovendien meerdere doden gevallen, zoals de dood van de 69-jarige Baek Nam-Gi bij een demonstratie op 15 november 2015.
Vanaf het moment van die getuigenis besloot Seungchul Shin nooit in het leger te gaan. Hij was op reis in Europa toen zijn oproep voor militaire dienst hem bereikte: in december dit jaar moet hij zich melden bij de kazerne. Sinds september 2016 is hij in Nederland, waar een advocaat en een team omstanders hem bijstaan in de asielprocedure en in zijn strijd tegen geweld en intimidatie van het leger. Seungchul Shin woont in het AZC Grave en is zover bekend de eerste Zuid-Koreaan die op deze grond asiel aanvraagt in Nederland.
Het dienstweigeren is voor Seungchul Shin in de eerste plaats principieel: als pacifist keert hij zich tegen het georganiseerd geweld: hij heeft gewetensbezwaren deel uit te maken van een leger, dat immers orders uitvaardigt om geweld in te zetten. "Ik wil niet gedwongen worden iemand te doden." Human Rights Watch en Amnesty International rapporteren over het disproportioneel geweld van het Zuid-Koreaanse leger en van een mensonwaardige diensttijd. Uit de eerste hand - van zijn broer - weet Seungchul Shin welke ellende dienstplicht gepaard kan gaan: de disciplinering en vernedering worden door velen als een hel ervaren. Bij zijn broer (en vele anderen) is de diensttijd halfweg uitgemond in een depressie en vroegtijdig vertrek uit het leger. Er zijn rapportages over minimaal duizend jongeren die jaarlijks tijdens diensttijd overlijden, onder wie minimaal driehonderd zelfdodingen.
In Zuid-Korea is een grote meerderheid van de bevolking (85 procent) tegen het verplicht stellen van dienstplicht voor alle mannen. Er is een uitspraak van de VN die stelt dat gewetensbezwaarde burgers niet gedwongen kunnen worden tot militaire dienst. Volgens het Europese Hof hebben burgers die daartoe toch worden gedwongen recht op asiel.
Homogene samenleving
In de zeer homogene Koreaanse samenleving weten maar weinigen zich aan de verplichte diensttijd te onttrekken. Op dit moment zitten 700 jonge Koreanen een gevangenisstraf uit, de helft van alle gedetineerden wereldwijd van wie bekend is dat ze op grond van dienstweigering een straf uitzitten. Het aantal vluchtelingen is nog veel kleiner: de laatste jaren zijn er in Europa vier bekend: een Zuid-Koreaan heeft met succes asiel gekregen in Frankrijk, twee anderen in Duitsland hebben weliswaar asiel aangevraagd, maar zijn lopende de procedure toch huiswaarts gekeerd.
De druk van familie en samenleving is wat bijna alle burgers in het gareel houdt. Seungchul Shin noemt het een gevolg van het Confucianisme, in het bijzonder het tonen van gehoorzaamheid en respect jegens ouderen en meerderen. Zelf groeide hij op in een naar Koreaanse maatstaven liberaal gezin, met ouders die het vormen van een eigen mening hebben aangemoedigd. Zijn familie staat na aanvankelijke tegenwerpingen achter zijn stap.
Het begrip van het gezin wordt door de samenleving niet gedeeld. Bij terugkeer zal hij de rest van zijn leven een paria zijn. De vaandelvlucht staat garant voor sociale uitsluiting en een leven lang werkeloos bestaan, dus geen inkomen, geen huwelijk en het vooruitzicht op een leven lang algemene minachting. In een land waar werken en economische daadkracht welhaast synoniem zijn voor het leven zelf, betekent dit "een sociale dood", aldus de bewoording van Seungchul Shin. Dit wordt gestaafd door rapporten over vernedering en criminalisering van jongeren die dienstplicht mijden. Bij terugkeer wacht Seungchul Shin een gevangenisstraf die kan oplopen tot vijf jaar, naar te verwachten onder barre en vernederende omstandigheden.
Terugkeer naar Zuid-Korea is voor Seungchul Shin geen optie. Hij zal de asielprocedure tot aan het laatste Hof doorzetten, en mocht het mislukken verkiest hij een hongerstaking boven een terugkeer, hoezeer hij zijn familie en land ook mist.
Leugens tegenspreken
Seungchul Shin is verheugd over Nederland en de Nederlanders. De steun om hem heen noemt hij hartverwarmend, en eindelijk leeft hij tussen mensen met wie hij zijn waardes kan delen: eerlijk zijn, opkomen voor je mening, leugens tegenspreken. Op zijn middelbare school in Seoel kreeg hij letterlijk klappen van zijn leraar die hij durfde tegen te spreken op aperte leugens. Zijn vrienden hielden zich veel stiller en waarschuwden hem een toontje lager te gaan zingen als het echte leven zou beginnen, als eerste in het leger. Maar dat heeft hij nooit gedaan, sterker: hij heeft de waardes die hij hooghoudt al als 18-jarige laten tatoeëren - ook al een stap die weinigen zetten. Op zijn lijf prijkt de Feniks die uit zijn as herrijst en groot op zijn borst staat Carpe Diem - pluk de dag. Hij hoopt de rest van zijn leven zijn dagen in Nederland met de Nederlanders te kunnen gaan plukken.
Bijlage: verloop asielaanvraag procedure (stand van zaken 10-3-2017)
Seungchul Shin heeft in 6 oktober 2016 asiel aangevraagd in Nederland.
De IND heeft hem twee maal gehoord, en daarna op 29 november een voornemen bekendgemaakt.
In het voornemen wordt gesteld dat de IND een verblijfsvergunning kan verlenen aan een dienstweigeraar als hij
1. risico loopt op discriminatoire bestraffing.
2. ernstige gewetensbezwaren o.g.v. een diepgewortelde levensovertuiging heeft, terwijl er geen alternatieve dienstplicht mogelijk is.
3. gedwongen wordt tot deelname aan militaire acties die zijn veroordeeld door de internationale gemeenschap.
In het voornemen wordt geconcludeerd dat asiel geweigerd wordt, omdat betrokkene zijn gestelde persoonlijke diepgewortelde overtuiging niet aannemelijk heeft gemaakt.
Hiertegenover heeft Seungchul Shin met zijn advocaat een zienswijze ingediend (30 november 2016).
Hierin wordt gesteld dat de IND niet weerspreekt dat er in Zuid-Korea geen mogelijkheid is voor vervulling van een vervangende dienst en dat Seungchul Shin risico loopt op een gevangenisstraf van drie jaar. De kern van de zienswijze is dat de beoordeling van de gewetensbezwaren van Seungchul Shin door de IND onjuist, onzorgvuldig en op vrij willekeurige wijze heeft plaatsgevonden.
Op 2 december 2016 heeft de IND een beschikking gestuurd. De beschikking was negatief. Deze beschikking is 22 december ingetrokken, omdat de zienswijze niet was meegenomen.
De IND heeft een nieuwe beschikking afgegeven op 3 februari 2017. Het asielverzoek is afgewezen. Kern van de motivering is dat de IND niet overtuigd is van een 'diepgewortelde pacifistische overtuiging' van de asielzoeker.
Hiertegen is beroep aangetekend bij de rechter. Als de rechter dit beroep gegrond verklaart, moet de IND een nieuwe beschikking afgeven.
8-4-2017