4-4-2023 In een open brief roepen prominente sociaaldemocraten, vakbondsleiders en bekende vertegenwoordigers uit de vredesbeweging kanselier Scholz op om meer inspanningen te doen om te bemiddelen bij een staakt-het-vuren in de oorlog in Oekraïne. Vrede kan volgens hen alleen maar worden bereikt "op basis van het internationale recht en ook alleen met Rusland".

Voormalige hooggeplaatste SPD-politici, vakbondsleden en bekende vertegenwoordigers uit de vredesbeweging riepen kanselier Olaf Scholz (zelf ook SPD) in een open brief op om aan te dringen op spoedige onderhandelingen die een einde moeten maken aan de gevechten in de agressieoorlog van Rusland tegen Oekraïne. (De volledige brief vind je onderaan.)

De oorlog is verworden tot "een bloedige loopgravenoorlog waarin alleen maar verliezers zijn", aldus de brief. Het is van cruciaal belang om de escalatie van de oorlog te stoppen. "Met elke dag die voorbijgaat groeit het gevaar van een uitbreiding van de vijandelijkheden. De schaduw van een nucleaire oorlog hangt over Europa. De wereld mag niet afglijden naar een nieuwe grote oorlog."

De wereld heeft vrede nodig: "Het belangrijkste is alles te doen voor een snel staakt-het-vuren, de Russische aanvalsoorlog te stoppen en de weg naar onderhandelingen te vinden", zo staat in de oproep 'Sluit vrede' ('Frieden Schaffen').

Kanselier Scholz moet samen met Frankrijk proberen om landen als Brazilië, China, India en Indonesië te overtuigen om te bemiddelen "om snel tot een staakt-het-vuren te komen". Dit is een noodzakelijke stap "om een einde te maken aan het moorden en de mogelijkheden voor vrede te onderzoeken". In plaats van de dominantie van het leger hebben we "de taal van diplomatie en vrede nodig".

Tot de meer dan 200 ondertekenaars van de brief behoren onder meer de zoon van voormalig bondskanselier Willy Brandt, het voormalig hoofd van de Duitse vakbondscentrale (DGB), een voormalige voorzitter van het Duitse parlement, een ex-eurocommissaris en een voormalige voorzitter van de Evangelische Kerk in Duitsland.

Opmerkelijk is dat de ondertekenaars stellen dat de oorlog enkel beëindigd worden door ook Rusland te betrekken in vredesonderhandelingen:  "Vrede kan alleen worden gesloten op basis van internationaal recht en alleen met Rusland."

In Oekraïne is dat hard binnengekomen. "Deze oproep tot vrede is geen aprilgrap", aldus de Oekraïense ambassadeur in Duitsland. "Het is puur cynisme jegens de talrijke slachtoffers van Russische agressie."

De oproep valt niet helemaal uit de lucht. In januari zei Rolf Mützernich, de fractie leider sociaaldemocraten (SPD), dat "we voortdurend moeten proberen het conflict tussen Rusland en Oekraïne via diplomatie op te lossen".

Op 10 februari lanceerden Sahra Wagenknecht van de linkse partij (Die Linke) en publiciste Alice Schwarzer een petitie 'Manifest voor vrede' waarin ook een oproep staat om de oorlog te beëindigen en over te gaan tot vredesonderhandelingen. Bijna 800.000 mensen hebben de oproep ondertussen ondertekend.

Opvallend is dat de Groenen, zelf afkomstig uit de vredesbeweging, totaal afwezig zijn bij de recente vredesinitiatieven. Zij hebben zich merkwaardig genoeg ontpopt tot de meest hevige voorstanders van wapenleveringen en proberen Scholz onder druk te zetten om een hardere koers te varen ten aanzien van dit conflict.

De vredesoproepen komen er op een moment dat de publieke opinie in Duitsland meer en meer gewonnen is voor een staakt het vuren. Eind januari onthulde een peiling dat voor meer dan 80 procent van de Duitsers het belangrijker is om de oorlog te beëindigen met onderhandelingen dan dat Oekraïne wint. Slechts 18 procent was het niet eens met die stelling.

Ook in de Verenigde Staten is het enthousiasme voor de oorlog aan het afkoelen. Belangrijke Republikeinen zoals Trump en DeSantis kanten zich tegen verdere wapenleveringen. En voor Biden is het electoraal wellicht veiliger om tot een wapenstilstand te komen nog vóór de presidentsverkiezingen van volgend jaar.

En zelfs in Oekraïne gaan er tegenwoordig stemmen op om te komen tot een onderhandelde vrede. Niemand minder dan president Zelensky vertelde eind maart aan Associated Press dat als hij de stad Bakhmut verliest, hij dan gedwongen zal worden om een "compromis" te sluiten met Rusland. "Onze samenleving zal zich moe voelen" als de Russen in Bakhmut winnen. "Onze samenleving zal me ertoe aanzetten om een compromis met hen te sluiten."

Voor de ondertekenaars van de open brief is het van cruciaal belang om de escalatie van de oorlog te stoppen. Elke extra oorlogsdag betekent ook "meer lijden en vernietiging voor de getroffen mensen, meer gewonden en doden". We kunnen hun vredesoproep alleen maar toejuichen. Waar wachten we op in België om een gelijkaardig initiatief te lanceren?

Vredesoproep: volledige tekst

Sluit Vrede: Wapenstilstand, onderhandelingen en gemeenschappelijke veiligheid. Dit is wat een vredesinitiatief voor Europa, voor Oekraïne, vereist.

De Russische aanvalsoorlog in Oekraïne is al meer dan een jaar aan de gang. Elke extra oorlogsdag betekent meer lijden en vernietiging voor de getroffen mensen, meer gewonden en doden. Met elke dag die voorbijgaat groeit het gevaar van een uitbreiding van de vijandelijkheden.

De schaduw van een nucleaire oorlog hangt over Europa. Maar de wereld mag niet afglijden naar een nieuwe grote oorlog. De wereld heeft vrede nodig. Het belangrijkste is om alles te doen voor een snel staakt-het-vuren, de Russische aanvalsoorlog te stoppen en de weg naar onderhandelingen te vinden.

De oorlog is veranderd in een bloedige loopgravenoorlog waarin alleen maar verliezers zijn. Een groot deel van onze burgers wil geen spiraal van geweld zonder einde. In plaats van de dominantie van het leger hebben we de taal van diplomatie en vrede nodig.

De politiek van vrede en ontspanning waaraan wij de Duitse eenheid en het overwinnen van de Europese verdeeldheid te danken hebben, is niet achterhaald. Wij hebben ons in het verleden ingezet voor deze doelstellingen en doen dat ook nu nog. Om Willy Brandt te parafraseren: "Het is een kwestie van tegen de stroom in te gaan wanneer die opnieuw een valse bodem probeert te graven."

Met het concept van gemeenschappelijke veiligheid hebben de Verenigde Naties de weg gewezen naar een vreedzame wereld. Het heeft zijn wortels in de Duitse politiek van vrede en ontspanning. In deze geest zijn de Slotakte van Helsinki en het Handvest van Parijs voor een nieuw Europa tot stand gekomen. Daar bouwen wij op voort. Vrede kan alleen worden gesloten op basis van internationaal recht en alleen met Rusland.

Onze wereld is afhankelijk van wederkerigheid; dit is de enige manier om de grote uitdagingen van onze tijd het hoofd te bieden. Het is cruciaal om de escalatie van de oorlog te stoppen. We moedigen de bondskanselier aan om samen met Frankrijk Brazilië, China, India en Indonesië te overtuigen om te bemiddelen om snel tot een staakt-het-vuren te komen.

Dit zou een noodzakelijke stap zijn om het moorden te stoppen en mogelijkheden voor vrede te onderzoeken. Alleen dan kan de weg worden vrijgemaakt voor een gemeenschappelijke veiligheidsorde in Europa.

Auteur: Marc Vandepitte

Deze bijdrage is gelicenseerd onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.0 België licentie 

Bron: De Wereld Morgen