Vredesduif met olijftak in snavel.

Oproep Desmond Tutu tot Israël

1-9-2014 In de Israëlische krant Haaretz roept de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop Desmond Tutu op tot een wereldwijde boycot van Israël en dringt hij er bij de Israëli's en Palestijnen op aan om voor een duurzame oplossing voor de crisis in het Heilige Land verder te kijken dan hun leiders. Een vertaling van zijn gepassioneerde betoog.

 

foto Tutu

In de voorbije weken zijn we getuige geweest van een ongeziene activiteit door leden van de burgergemeenschap over de hele wereld, gericht tegen het onrecht van de buitenproportioneel wrede Israëlische reactie tegen het afvuren van raketten vanuit Palestina.

 

Als je alle manifestanten samenvoegt die de laatste week samenkwamen om recht te vragen in Israël en Palestina - in Kaapstad, Washington D.C., New York, New Delhi, Londen, Dublin en Sydney, en alle andere steden - dan kun je stellen dat dit het grootste actieve protest was van burgers tegen één specifieke zaak in de wereldgeschiedenis.

 

Een kwart eeuw geleden nam ik deel aan enkele druk bijgewoonde manifestaties tegen de apartheid. Ik heb nooit kunnen denken dat we opnieuw demonstraties van die omvang zouden zien, maar de opkomst vorige zaterdag (9 augustus, nvdr) in Kaapstad was even groot, zo niet groter. Onder de deelnemers vond je jong en oud, moslims, christenen, joden, hindoes, boeddhisten, agnosten, atheïsten, zwarten, blanken, roden en groenen... zoals te verwachten valt van een levendige, tolerante, multiculturele natie.

 

Ik verzocht de menigte om met mij te zingen: "We zijn gekant tegen het onrecht van de illegale bezetting van Palestina. We zijn gekant tegen het doden zonder onderscheid in Gaza. We zijn gekant tegen de onwaardige behandeling van de Palestijnen bij checkpoints en wegblokkades. We zijn gekant tegen het geweld aangericht door alle partijen. Maar we zijn niet gekant tegen de joden."

 

Eerder in de week riep ik op om Israël uit te sluiten van de Internationale Unie van Architecten, die in Zuid-Afrika samenkwam.

 

Ik riep de Israëlische zusters en broeders aanwezig in de conferentie op, om zichzelf en hun beroep te dissociëren van het ontwerpen en bouwen van infrastructuur die erop gericht is onrecht te bestendigen, inclusief de scheidingsmuur, de veiligheidsterminals en checkpoints, en de nederzettingen gebouwd op bezet Palestijns gebied.

 

"Ik bezweer u deze boodschap mee te nemen naar huis: keer alstublieft het tij van geweld en haat, door mee te doen met de geweldloze beweging voor recht voor alle volkeren van de regio," zei ik.

 

De laatste paar weken hebben wereldwijd meer dan 1,6 miljoen mensen deze beweging onderschreven door een Avaazcampagne te steunen. Ze roept bedrijven op die profijt hebben bij de Israëlische bezetting en/of betrokken zijn bij het misbruik en de onderdrukking van de Palestijnen om zich terug te trekken. De campagne richt zich speciaal op het Nederlandse pensioenfonds ABP, Barclays Bank, de leverancier van beveiligingssystemen G4S, het Franse transportbedrijf Veolia, het computerbedrijf Hewlett-Packard en de leverancier van bulldozers Caterpillar.

 

Vorige maand riepen EU-regeringen hun burgers op om geen zaken te doen of te investeren in illegale Israëlische nederzettingen.

Onlangs waren we er getuige van dat het Nederlandse pensioenfonds PGGM tientallen miljoenen euro's uit Israëlische banken terugtrok, dat de Bill and Melinda Gates Foundation afstand nam van G4S en dat de Noord-Amerikaanse Presbyteriaanse Kerk naar schatting 21 miljoen dollar terugtrok uit HP, Motorola Solutions en Caterpillar.

 

Deze beweging krijgt vaart.

 

Geweld verwekt geweld en haat, en dat verwekt alleen meer geweld en haat.

 

Wij, Zuid-Afrikanen, kennen haat en geweld. We begrijpen de pijn om de verschoppeling van de wereld te zijn; wanneer het ernaar uitziet dat niemand ons standpunt begrijpt of zelfs maar bereid is ernaar te luisteren. Dat is waar wij vandaan komen.

 

Wij kennen ook de voordelen die de dialoog tussen onze leiders uiteindelijk gebracht heeft; toen organisaties die als "terroristisch" bestempeld werden, erkend werden en hun leiders, waaronder Nelson Mandela, uit gevangenschap en verbanning werden vrijgelaten.

 

Wij weten dat de reden voor het geweld dat onze maatschappij had geruïneerd, vervluchtigde en verdween toen onze leiders met elkaar begonnen te spreken. Terreurdaden van na het begin van de gesprekken - zoals aanvallen op een kerk en een café - werden bijna universeel veroordeeld, en de partij die verantwoordelijk gehouden werd, werd in de stembus terechtgewezen.

 

De uitbundigheid die volgde toen we voor de eerste keer samen gestemd hadden, was niet de eigenheid van de zwarte Zuid-Afrikanen alleen. De werkelijke triomf van onze vreedzame regeling was dat allen zich betrokken voelden. En later, toen we een grondwet onthulden zo tolerant, meedogend en inclusief dat die God zelf trots zou maken, voelden we ons allen bevrijd.

 

Vanzelfsprekend hielp het dat we een kader hadden van buitengewone leiders. Maar wat uiteindelijk deze leiders dwong om aan de onderhandelingstafel samen plaats te nemen, was de cocktail van overtuigende, geweldloze instrumenten die ontwikkeld waren om Zuid-Afrika te isoleren: economisch, academisch, cultureel en psychologisch.

 

Op een bepaald punt - het kantelpunt - besefte de toenmalige regering dat de kostprijs van de poging de apartheid te behouden de voordelen ervan overtrof.

 

De terugloop van de handel met Zuid-Afrika vanwege de multinationale ondernemingen met een geweten in de jaren 1980 was uiteindelijk een van de belangrijkste hefbomen die de apartheidsstaat - zonder bloedvergieten - op de knieën gebracht hebben. Die ondernemingen begrepen dat ze, door bij te dragen aan de Zuid-Afrikaanse economie, bijdroegen aan het behoud van een onrechtvaardige status quo.

 

Wie verder zakendoet met Israël, wie bijdraagt aan een gevoel van "normaliteit" in de Israëlische maatschappij, bewijst het volk van Israël en Palestina een slechte dienst. Ze dragen bij aan de bestendiging van een diep onrechtvaardig status quo. Wie bijdraagt tot het tijdelijke isolement van Israël, zegt dat Israëli's en Palestijnen gelijke rechten hebben op waardigheid en vrede.

 

Uiteindelijk zullen de gebeurtenissen in Gaza van de voorbije maand een beproeving zijn voor wie gelooft in de waarde van mensen.

Het wordt meer en meer duidelijk dat politici en diplomaten er niet in slagen met antwoorden te komen, en dat de verantwoordelijkheid voor het uitwerken van een duurzame oplossing voor de crisis van het Heilig Land rust bij de burgergemeenschap en het volk van Israël en Palestina zelf.

 

Afgezien van de recente vernietiging van Gaza, zijn weldenkende mensen overal - waaronder velen in Israël zelf - diep verontrust door de dagelijkse schendingen van de menselijke waardigheid en bewegingsvrijheid waaraan de Palestijnen onderworpen worden bij de checkpoints en wegblokkades. En Israëls politiek van illegale bezetting en de bouw van bufferzonenederzettingen op bezet gebied maakt het probleem nog ingewikkelder om in de toekomst een overeenkomst te vinden die aanvaardbaar is voor allen.

 

De staat Israël gedraagt zich alsof er geen toekomst bestaat. Zijn volk zal niet het vredige en veilige leven leiden waarnaar het verlangt - en recht op heeft - zolang hun leiders de voorwaarden bestendigen die het conflict onderhouden.

 

Ik heb veroordeeld wie in Palestina verantwoordelijk is voor het afvuren van raketten naar Israël. Ze voeden de vlammen van de haat. Ik ben gekant tegen alle manifestaties van haat.

 

Maar we moeten er heel duidelijk in zijn dat het volk van Palestina het recht heeft om te strijden voor zijn waardigheid en vrijheid. Het is een strijd die de steun krijgt van velen van over de hele wereld.

 

Elk door de mens gemaakt probleem kan behandeld worden, wanneer mensen de koppen bij mekaar steken met het ernstige verlangen om de problemen te boven te komen. Vrede is mogelijk wanneer mensen vastbesloten zijn ze te bereiken.

 

De vrede vereist dat het volk van Israël en Palestina de mens in zichzelf en elkaar erkent; dat ze hun onderlinge afhankelijkheid begrijpen.

 

Raketten, bommen en rauwe smaad maken geen deel uit van de oplossing. Er is geen militaire oplossing.

 

Waarschijnlijker is dat de oplossing komt van de geweldloze instrumenten die we in Zuid-Afrika ontwikkeld hebben in de jaren 1980, om de regering te overtuigen van de noodzaak om de politiek te wijzigen.

 

De reden dat deze instrumenten - boycot, sancties en desinvestering - uiteindelijk effectief bleken, was dat ze een kritische massa van steun bereikten, zowel binnen als buiten het land. Dat is het soort steun waarvan we de voorbije weken getuige zijn geweest met betrekking tot Palestina.

 

Mijn oproep gericht tot het volk van Israël is om verder te kijken dan het moment, verder dan de woede van het zich voortdurend in een staat van beleg wanen, om een wereld te zien waarin Israël en Palestina samen kunnen leven - een wereld waarin wederzijdse waardigheid en respect heersen.

 

Het vereist een mentale verschuiving. Een mentale verschuiving die erkent dat de poging om de huidige status quo te bestendigen de toekomstige generaties tot geweld en onveiligheid veroordeelt. Een mentale verschuiving die ophoudt legitieme kritiek op de politiek van een staat als een aanval op het jodendom te beschouwen. Een mentale verschuiving die thuis begint en uitdijt over gemeenschappen, naties en regio's - tot de diaspora verspreid over de wereld die we delen. De enige wereld die we delen.

 

Mensen die verenigd zijn in het nastreven van een rechtmatige zaak kunnen niet worden tegengehouden. God komt niet tussenbeide in de zaken van mensen in de hoop dat we zullen groeien en leren, door onze moeilijkheden en verschillen zelf op te lossen. Maar God slaapt niet. De joodse geschriften vertellen ons dat God aan de kant van de zwakken staat, de onteigenden, de weduwe, het weeskind, de vreemdeling die de slaven vrijlaat bij een exodus naar het Beloofde Land. Het was de profeet Amos die zei dat we gerechtigheid zouden moeten laten vloeien als een rivier.

 

Goedheid haalt het uiteindelijk. Het nastreven van vrijheid voor het volk van Palestina, weg van vernedering en vervolging door de politiek van Israël, is een rechtmatige zaak. Het is een zaak die het volk van Israël zou moeten ondersteunen.

 

Nelson Mandela zei, zoals bekend, dat Zuid-Afrikanen zich niet vrij zouden voelen tot de Palestijnen vrij waren.

Hij had eraan kunnen toevoegen dat de bevrijding van Palestina ook Israël zal bevrijden.

 

Desmond Tutu

 

Vertaling Andries Termote

 

De oorspronkelijke versie van deze tekst vind je hier.

Overgenomen van: www.dewereldmorgen.be