21-10-2016 De VS heeft bij het gebruik van verarmd uranium in Irak in 2003 zijn eigen militaire richtlijnen genegeerd. Het land vuurde deze munitie af in veel meer stedelijke gebieden dan zij in eerste instantie toegaf. Dat blijkt uit een rapport, op basis van recent vrijgegeven informatie over het gebruik van deze munitie. Bovendien groeit de vrees dat de VS verarmd uranium heeft gebruikt in Syrië.

De nieuwe informatie is beschikbaar gekomen na een WOB-verzoek van een partner van PAX, die de informatie vervolgens heeft overgedragen. Deze vrijgegeven gegevens zijn uniek, aangezien er nooit eerder zulke specifieke informatie over het gebruik van deze munitie is vrijgegeven. Een analyse van deze gegevens is door PAX en de International Coalition to Ban Uranium Weapons (ICBUW), gepubliceerd in het rapport Targets of opportunity, laat zien dat verarmd uranium op minstens 1000 plekken is verschoten in de eerste maand van de invasie in Irak in 2003.

Daarnaast onthult het rapport dat het merendeel van de doelen die zijn aangevallen met verarmd uranium niet gepantserd waren. Dit is in tegenspraak met de claim van de VS dat verarmd uranium specifiek gebruikt is voor het vernielen van tanks en andere gepantserde voortuigen. Ook werd veel verarmd uranium verschoten in of vlakbij dichtbevolkte gebieden, met alle risico's van dien voor burgers.

Burgers de dupe
In tegenstelling tot het Verenigd Koninkrijk, dat aan de Verenigde Naties bekend heeft gemaakt waar het verarmd uranium heeft gebruikt, houdt de VS veel van deze informatie nog altijd achter. Dit bemoeilijkt het opruimen van resten van dit wapen. Uit eerder onderzoek van PAX blijkt dat Irak nog altijd worstelt met het identificeren en schoonmaken van plekken waar resten verarmd uranium liggen. Het land heeft de internationale gemeenschap om hulp gevraagd.

"De Irakese overheid heeft haar handen vol aan de strijd tegen ISIS. Maar burgers in vooral Zuid-Irak maken zich zorgen over achtergebleven resten van verarmd uranium", zegt Wim Zwijnenburg van PAX, een van de auteurs van het rapport. "De VS laat het afweten, terwijl de Irakese bevolking geconfronteerd wordt met de gezondheidsrisico's die de giftige oorlogsresten met zich meebrengen."

Syrië
In 2015 verklaarde de VS, in tegenstelling tot eerdere uitlatingen, dat het geen verarmd uranium heeft gebruikt of zal gebruiken in Irak en Syrië in de strijd tegen ISIS. Uit gegevens van de ICBUW rijst echter het sterke vermoeden dat de VS dit wapen minstens twee keer heeft ingezet in Syrië.

PAX en de ICBUW roepen de VS op tot openheid over het gebruik van verarmd uranium en over het Amerikaanse beleid inzake verarmd uranium in de oorlog in Syrië. Ook moet de VS zo snel mogelijk onthullen waar zij dit wapen hebben gebruikt, zodat deze plekken kunnen worden schoongemaakt.

"Landen die verarmd uranium gebruiken zijn nu formeel niet verplicht om de resten op te ruimen en daarmee gezondheidsrisico's voor burgers te verminderen", zegt co-auteur Doug Weir van de ICBUW. "Voor landmijnen, clustermunitie en andere explosieven geldt dat wel. Wij roepen regeringen op om dergelijke regels ook op te stellen voor verarmd uranium en andere giftige oorlogsrestanten."
Later deze maand stemt de VN over een nieuwe resolutie over verarmd uranium.

Download het rapport Targets of opportunity (pdf 1,8 MB)

Oorspronkelijk artikel met nog meer info.

Bron: PAX